09/09/2024

Mobbing w środowisku pracy – prezentacja raportu

Co trzecia osoba zmienia pracę z powodu mobbingu

Aż 93% pracowników doświadczyło co najmniej raz zachowań, które mogą być uznane za mobbing. 90% z nich wskazuje na pogorszenie zdrowia psychicznego, a 75% fizycznego – wynika z badania przeprowadzonego przez Antal i Dobrą Fundację, pod patronatem Pracodawców RP. Co więcej, prawie połowa badanych wskazała, że doświadczenie mobbingu zmusiło ich do zmiany pracy, jednak równocześnie tyle samo osób nie zgłosiło tego problemu swojemu pracodawcy. Najnowsze dane ukazują, że mimo istnienia procedur, aż 70% osób nie czuje wsparcia w organizacji.

Antal wraz z Dobrą Fundacją opracował raport „Mobbing w środowisku pracy” mający na celu zgłębienie natury oraz skutków nieetycznych zachowań w miejscu pracy. Zamysłem organizacji było nie tylko zbadanie aktualnej sytuacji na rynku pracy, ale też identyfikacja czynników ryzyka oraz dostarczenie pracownikom i pracodawcom wiedzy o sposobach przeciwdziałania mobbingowi, reagowania na sygnały jego wystąpienia, a także budowania pozytywnych relacji w zespołach.

Usuniecie skutków mobbingu w miejscu pracy jest bardzo trudne, a poprawa złej atmosfery stanowi długotrwały proces. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest więc przeciwdziałanie zjawisku niż radzenie sobie z jego efektami. Antal jako firma rekrutacyjna, kształtująca trendy na rynku pracy, kładzie ogromny nacisk na przestrzeganie praw pracowników oraz ich dobre samopoczucie. Wiemy, że mobbing negatywnie wpływa nie tylko na pracowników, ale również może obniżać efektywność pracy oraz morale w całych zespołach, a nawet organizacjach. Dlatego czujemy się zobowiązani do eliminacji tego zjawiska oraz wspierania firm w tworzeniu środowisk pracy opartych na szacunku i współpracy. Angażując się w edukację społeczną dotyczącą rozpoznawania mobbingu, dążymy do tworzenia harmonijnych relacji między pracodawcą a pracownikiem – mówi Artur Skiba, Prezes Antal.

Raport powstał, ponieważ chcemy zwrócić uwagę na powszechność mobbingu w polskich miejscach pracy i uświadomić, jak poważne konsekwencje niesie za sobą brak reakcji na takie zachowania. Upublicznienie tego problemu jest kluczowe – tylko w ten sposób możemy budować świadomość społeczną i wprowadzać realne zmiany, które przełożą się na zdrowsze i bardziej etyczne środowisko pracy. Cieszy nas, że nasze działania spotykają się z pozytywnym odzewem ze strony firm, które chcą zmieniać swoje organizacje, a także decydentów politycznych, którzy dostrzegają potrzebę systemowych rozwiązań. Publikacja raportu „Mobbing w środowisku pracy” to jednak dopiero początek naszej pracy. Jako Dobra Fundacja będziemy nadal działać na rzecz zapobiegania mobbingowi oraz wspierać osoby, które go doświadczyły. Każdy, kto potrzebuje pomocy, może do nas zwrócić się w każdej chwili – jesteśmy tu, by wspierać osoby doświadczające mobbingu i pomagać w walce o lepsze środowisko pracy – mówi Katarzyna Jarymek, Fundatorka i Prezeska Dobrej Fundacji.

Powszechność mobbingu w organizacjach

Wyniki badania, którym wzięło udział 713 respondentów, ukazują niepokojący obraz sytuacji w miejscach pracy. Zdecydowana większość, bo aż 93% pracowników zetknęło się z zachowaniami, które mogą być określone jako mobbing. Najczęściej były to: krytyka wykonywanej pracy, przerywanie, ograniczenie lub niedawanie możliwości wypowiedzi, rozsiewanie plotek, przemoc słowna oraz lekceważenie w swoim miejscu pracy. Połowa respondentów doświadczyła także przydzielania zadań nieadekwatnych do kompetencji, zadań bezsensownych oraz ograniczenia możliwości rozmowy z innymi pracownikami, izolacji społecznej, ignorowania obecności. Co więcej, 45% osób doświadczających takich zachowań przyznaje, że spotyka się z nimi regularnie, nawet raz w tygodniu.

Skutki mobbingu – nie tylko dla pracownik

Mobbing w miejscu pracy nie pozostaje bez wpływu na zdrowie pracowników. Aż 90% osób, które doświadczyły mobbingu, zgłosiło pogorszenie zdrowia psychicznego, a 75% – fizycznego. Mobbing wpływa także na relacje w zespole, co potwierdziła ponad połowa badanych. Jak się okazuje, nie tylko osoby doświadczające mobbingu odczuwają skutki, ale także pracodawcy. Ponad 70% osób mobbingowanych wskazuje, że ich wydajność w pracy znacznie spadła, a 43% musiało skorzystać z urlopu zdrowotnego, aby poradzić sobie z sytuacją.

Wyniki raportu pokazują również, że mobbing staje się coraz częstszym powodem zmiany pracy. Niemal połowa respondentów stwierdza, że doświadczenia z mobbingiem skłoniły ich do zmiany pracy. Kolejne 35% zadeklarowało, że w związku z takimi doświadczeniami poszukuje nowego zatrudnienia.

Warto zauważyć, że niemal połowa osób doświadczających mobbingu nie zdecydowała się na podzielenie się informacją o swojej sytuacji. Najczęstszym powodem, dla którego badani tego nie zgłaszają, jest brak zaufania do tego, że zostaną podjęte konkretne działania (57%) oraz obawa przed odwetem ze strony osoby dokonującej mobbingu (54%). Ponadto 38% badanych obawia się, że ich zgłoszenie nie zostanie potraktowane należycie, a 31% martwi się utratą anonimowości. Co trzecia osoba podkreśliła, że powodem, dla którego zdecydowała się nie zgłaszać sytuacji, był brak konkretnych dowodów. Należy zauważyć, że 22% osób stwierdziło, że w chwili doświadczania mobbingu nie zdawało sobie sprawy, że jest to właśnie to zjawisko – podkreśla to potrzebę edukacji pracowników w tym zakresie.

Potrzeba działań – nie tylko na papierze

Raport pokazuje, że pomimo obecności procedur antymobbingowych w niektórych firmach, wiele organizacji wciąż nie spełnia oczekiwań pracowników w tym obszarze. Aż 40% respondentów przyznaje, że w ich miejscu pracy brakuje jasno określonych zasad dotyczących przeciwdziałania mobbingowi, co stanowi istotny problem. Prawie 70% badanych podkreśla, że wprowadzenie skutecznych systemów zgłaszania takich incydentów jest niezbędne do stworzenia zdrowej i bezpiecznej atmosfery w firmie.

Regularne badanie satysfakcji i bezpieczeństwa pracowników oraz aktualizowanie polityki antymobbingowej to fundament budowania zdrowego środowiska pracy. Pracownicy muszą mieć pewność, że zgłoszenia będą traktowane poważnie, a ich bezpieczeństwo zostanie priorytetem – komentuje Karolina Korzeniewska, Strategic Client Advisor, Antal.

Pełna wersja raportu „Mobbing w środowisku pracy” jest dostępna do pobrania na stronie https://www.dobrafundacja.org.pl/project/raport-mobbing-w-srodowisku-pracy

02/10/2023

Wywiad na temat mobbingu- Kasia Jarymek odpowiada

Dominika Sadowska z Divercity+ rozmawia z szefową Dobrej Fundacji.

Definicja mobbingu, która jest w kodeksie pracy za chwilę będzie miała 20 lat. Mobbing nie jest ani nowym zjawiskiem, ani nieznanym, ani nieuregulowanym prawnie. Przez te 20 lat napisano już na jego temat całe metry sześcienne różnych publikacji, zrobiono filmy, setki wywiadów, podcastów ujmując to zjawisko z perspektywy prawnej, społecznej, etycznej czy psychologicznej. I tu nagle, po 20 latach inicjujesz ogromy zryw społeczny, powołujesz do życia Fundację i planujesz ogromną kampanię społeczną. Poznałyśmy się właśnie przy okazji prac nad kampanią, kiedy przekonana o tym, że teraz albo nigdy, zebrałaś niesamowity zespół i uruchomiłaś coś, czego w Polsce jeszcze nie było. Skąd wiesz, że Polki i Polacy potrzebują tej kampanii? Nie przejadł nam się mobbing?

Mobbing to wciąż ogromny problem społeczny. Kiedy rok temu zaczęłam myśleć o zorganizowaniu kampanii społecznej, rozmawiałam o tym z wieloma osobami, również z moimi bliskimi – rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. Byłam zaskoczona jak wiele z nich w przeszłości doświadczyło zachowań mobbingowych. Niektóre historie są porażające. Potem sięgnęłam do statystyk i one potwierdziły moje obserwacje.

Okazuje się, że wg GUS w badaniu przeprowadzonym w 2021 roku spośród 16,3 mln. osób pracujących 7,3 mln. (prawie 45%) wskazało występowanie w miejscu pracy czynników, które mogą mieć niekorzystny wpływ na dobrostan psychiczny. Z innych badań z 2019 r.  wynika, że 46% osób pracujących uważa, że doświadczyło w pracy mobbingu. To oznacza, że takie sytuacje mogą spotkać każdą i każdego z nas! Bez względu na to, jakie mamy wykształcenie, doświadczenie zawodowe, jakie zajmujemy stanowisko, w jakiej branży pracujemy, czy mieszkamy w dużym mieście, czy w małym miasteczku.

Mobbing jest przemocą, która bardzo szybko osacza osobę, która go doznaje, ma negatywny wpływ na jej psychikę, w efekcie czego może prowadzić do stanów lękowych, nerwicy, depresji, jest przyczyną absencji, hospitalizacji, a nawet samobójstw.

Mam wrażenie, że niestety najczęściej wciąż leczymy skutki, a nie przyczyny tej społecznej choroby. Potrzebujemy rozwiązań, które pomogą skutecznie uporać się z problemem przemocy w pracy.

Możesz już dzisiaj powiedzieć, zanim jeszcze kampania wystartowała, do kogo będzie skierowana? Opowiesz więcej o osobach, które użyczyły swoich twarzy i historii na rzecz kampanii?

Kampania będzie kierowana do kilku grup. Przede wszystkim do wszystkich osób pracujących. To przede wszystkim im chcemy uświadomić, jak rozpoznać niewłaściwe zachowania, które ostatecznie mogą doprowadzić do mobbingu, jak sobie z nimi radzić, jak reagować, jak się bronić i chronić.

Kampania będzie też adresowana do pracodawców. Im z kolei chcemy uświadomić, jaka odpowiedzialność spoczywa na nich w przypadku wystąpienia mobbingu w organizacji. Będziemy też dostarczać im wiedzę o tym, jak przeciwdziałać mobbingowi, jak budować kulturę organizacyjną i relacje w zespołach, aby mobbingu uniknąć, a także co zrobić, kiedy pojawią się sygnały o jego występowaniu.

Kolejną grupą odbiorców będą osoby, które z różnych przyczyn stosują mobbing i inne zachowania negatywne. Okazuje się, że są osoby, które nie mają świadomości, że ich zachowanie i relacje z innymi mogą być odbierane jako mobbing. Dlatego planujemy nie tylko dostarczać wiedzę, rozwijać świadomość, ale także udzielać wsparcia, pokazać alternatywę i dostęp do zasobów, które dadzą szansę na zmianę zachowań.

Zależy nam na długofalowych efektach naszych działań. Zwolnienie z pracy osoby stosującej mobbing w zasadzie nie rozwiązuje problemu. Jeśli taka osoba nie otrzyma wsparcia, w kolejnej firmie może zachowywać się podobnie. Co więcej, jej zachowanie zwykle zostawia trwałe ślady nie tylko w psychice osób, które są przez nią mobbowane. To zło dotyka również świadków, rodziny osób doświadczających mobbingu. Więcej – wpływa na kształtowanie analogicznych postaw u osób, które znajdują się w otoczeniu takiej osoby, co wiąże się z ryzykiem, że mogą one powielać takie zachowania, jako wzorzec – w naszej firmie takie zachowania są akceptowane, tak się u nas pracuje. Trzeba przerwać to błędne koło.

Twarzami kampanii będą osoby, które naprawdę doświadczyły mobbingu. Zgłaszają się już do nas osoby, które chcą opowiedzieć swoją historię, bo wierzą, że może to pomóc innym. W ich historiach pewnie wiele osób zobaczy siebie. Każda z tych osób wykonuje inny zawód, pracuje w innej branży, a ich doświadczenia też są inne, chociaż wszystkie łączy wspólny mianownik – doznana przemoc i jej skutki, z którymi zmagają się najczęściej do teraz.

Organizacje, z którymi współpracujemy w Divercity+ wiedzą, że planując wspólne działania zawsze zadajemy pytanie: i do czego te starania mają doprowadzić, jak zdefiniujesz zmianę, która ma się wydarzyć w konsekwencji tego działania? I właśnie to pytanie chciałabym zadać też Tobie – co chcesz osiągnąć, gdzie ma się to wszystko skończyć?

Na początek przyjęliśmy, że kampania będzie realizowana przez 2 lata, chociaż już teraz wiemy, że pewnie będziemy działać dłużej. Przeprowadzenie tak dużej zmiany społecznej wymaga czasu, determinacji, wytrwałości i cierpliwości. I dużego zespołu, który zaangażuje się w ten proces. Zespół mamy naprawdę fantastyczny. Zarówno ekipa, z którą pracuję od kilku miesięcy nad stroną organizacyjną i kreatywną, ale też zespół współpracujących z fundacją ekspertek i ekspertów, który stanowi nasze merytoryczne i mentalne zaplecze i wsparcie. Jestem ogromnie wdzięczna wszystkim osobom, które odpowiedziały na nasze zaproszenie i dołączyły do fundacji wnosząc swoje kompetencje, doświadczenie i energię.

Jeśli potraktujemy to wyzwanie naprawdę poważnie, to na końcu tej pewnie wyboistej i trudnej drogi, wszyscy będą wygranymi. Osoby pracujące, bo będą pracować w organizacjach dbających na serio o ich dobrostan, a firmy, bo zmniejszy się absencja i rotacja, zwiększy motywacja i zaangażowanie osób zatrudnionych, a co za tym idzie – poprawią się zarówno wyniki finansowe, jak i wizerunek pracodawcy, co będzie przyciągać talenty. 

Kasia, teraz jest czas, kiedy różne firmy przystępują do kampanii pokazując swoje wparcie dla idei, niezgodę dla przemocy w pracy – do kogo powinny się zgłosić?

Zapraszam do kontaktu z Dobrą Fundacją. Adres mailowy i numer telefonu można znaleźć na naszej stronie internetowej.

Dla każdej firmy, która będzie chciała przyłączyć się do tego wyjątkowego projektu, znajdziemy odpowiedni model współpracy z fundacją. A wszelkie wsparcie przyjmujemy z radością i wdzięcznością.

Dobra Fundacja
ul. Legnicka 65
54-206 Wrocław

KRS 0001046661
NIP 8943215480
Regon 52584147000000

Fundacja wpisana do rejestru Organizacji Społecznych i Przedsiębiorców
w KRS
VI Wydział Gospodarczy
Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

pod numerem KRS 00001046661